We zitten midden in de ‘Digital Decade’: een grootschalige digitale transformatie van de samenleving en de economie. Steven Ras (oprichter en CEO) en Ebbo Haantjes (CCO) bij legal service provider ICTRecht staan stil bij de aankomende nieuwe uitdagingen van digitalisering van de juridische markt en wat dat betekent voor de organisatie.
‘Tech’ wordt steeds dieper ingebed in de maatschappij en raakt alle aspecten van het dagelijks leven. We zijn steeds afhankelijker geworden van technologie. Dit zorgt voor kwetsbaarheid van burgers, bedrijven en de samenleving als geheel. Vandaar de golf aan nieuwe regelgeving (meer dan honderd nieuwe Europese wetten en lagere regelgeving in vijf jaar) die hier verandering in moet brengen. Doel is maar liefst een volledige digitale transformatie van de maatschappij.
ICTRecht wil dat iedereen volop kan profiteren van de kansen die de digitale toekomst brengt. Die digitale transformatie kan niet zonder recht. Want een stevige juridische basis geeft het vertrouwen dat nodig is om verandering en innovatie te omarmen en er de vruchten van te plukken: als bedrijf, als individu en als maatschappij. Het vereist wel een nieuwe manier van werken als juridische dienstverlener. ICTRecht lanceerde dan ook een volledig nieuwe branding van haar bedrijf om richting te geven aan de Digital Decade voor hun klanten.
De groei van ICTRecht
Steven Ras vertelt over de groei van ICTRecht: ooit ontstaan in 2004 als een juridisch adviesbureau gericht op ICT-dienstverlening met hem en Arnoud Engelfriet als boegbeelden. In de begindagen gaf Ras juridisch advies aan hostingproviders en webwinkels. “Twintig jaar geleden begonnen we als een klein kantoor, gericht op ICT-bedrijven en het opstellen van algemene voorwaarden en service level agreements’’, vertelt Ras. “Kennis van recht én ICT was toen moeilijk te vinden bij de traditionele advocatuur”.
“Nu – twintig jaar later – zijn we uitgegroeid tot de grootste alternative legal service provider van Nederland, met bijna honderdvijftig juristen verspreid over het hele land’’, vervolgt hij. ‘’ICTRecht biedt niet alleen juridische diensten, maar zet zich ook in voor kennisoverdracht, opleiding en een praktische integratie van juridische compliance binnen organisaties. We zitten niet alleen in Amsterdam, maar ook in Groningen, Enschede, Maastricht en Eindhoven. We bedienen elke klant, of dat nu bij de klant op kantoor is of op afstand’’, maakt hij duidelijk.
De positionering van ICTRecht is door de jaren heen ook veranderd. CCO Ebbo Haantjes vult aan: “We worden nog vaak gezien als het bedrijf voor juridisch advies en detachering, maar we zijn veel meer dan dat. Onze focus ligt op het helpen van organisaties om juridische compliance op het gebied van ICT, Privacy, AI en Cyber Security op een duurzame manier te verankeren.’’
ICTRecht vindt zichzelf opnieuw uit
ICTRecht is in de afgelopen jaren, mede door de ontwikkeling in de juridische markt, van strategie veranderd. Dat is, volgens Haantjes, nodig om de focus van het bedrijf goed te kunnen benadrukken. “Met onze nieuwe branding willen we duidelijk te maken wat we al jaren doen: bedrijven ondersteunen om kansen in de digitale wereld te benutten en de risico’s effectief te beheersen. Dit sluit aan bij de missie van ICTRecht om technologie en juridische kennis te combineren op een manier die voor bedrijven en overheden toegankelijk en praktisch is.’’
“Het devies van onze nieuwe branding is: ‘Digitale transformatie kan niet zonder recht’. We willen hiermee duidelijk maken dat technologie alleen werkt als het veilig, betrouwbaar en juridisch verankerd is,” legt Haantjes uit. “We willen niet alleen de jurist zijn waar je naartoe gaat voor advies, maar een partner die met je meegroeit. Iemand die niet alleen de regels kent, maar die technologie begrijpt, anticipeert op veranderingen, en je helpt om digitaal te excelleren. Zodat we waarde toevoegen aan het succes van onze klanten.”
Volgens Haantjes verandert de juridische dienstverlening drastisch door technologische ontwikkelingen. “Het gaat niet meer alleen om voldoen aan wet- en regelgeving; het gaat om vooruitdenken, innoveren en kansen benutten met een stevig juridisch fundament. Onze insteek is duurzaam en we passen technologie daarbij ook toe waar mogelijk.’’ De vraag naar tooling om compliance met wetgeving meetbaar en controleerbaar te realiseren is de laatste jaren alleen maar toegenomen. Nog maar weinig leveranciers kunnen hierin voorzien.
De impact van nieuwe regelgeving
De invloed van AI binnen de juridische wereld is onvermijdelijk. De groeiende hoeveelheid regelgeving vanuit de EU heeft daar ook invloed op in zekere mate. “De EU heeft gezegd dat technologie niet centraal mag staan, maar de mens. Dat betekent dat we nu een tsunami aan wet- en regelgeving op ons afkrijgen, die ervoor moet zorgen dat technologie op een betrouwbare manier wordt ingezet.’’
“Waarom is de jurist nodig?’’, stelt Ebbo Haantjes. ‘’Omdat technologie moet worden toegepast binnen ethische grenzen,” legt Haantjes uit. “Wat twintig jaar geleden normaal was, kan nu ethisch onverantwoord zijn. Juristen moeten continu die afweging maken, ook in de snel veranderende technologische wereld.’’ Het opleiden van medewerkers is een ander speerpunt van ICTRecht dat past binnen die context. Haantjes: “Onze medewerkers worden intern opgeleid in onze eigen Academy, waar we ze niet alleen juridisch, maar ook technisch scholen. En dat doen we samen met de klant, zodat onze medewerkers vanaf dag één leren wat er speelt op de werkvloer van de klant”
Hij wijst erop dat dit opleidingsmodel uniek is in de markt. “Bij ons zitten klanten bij de opleiding. Hierdoor leren onze medewerkers klantproblemen te identificeren en direct oplossingen te bieden die echt werken. Dit maakt ons anders dan de klassieke advocatenkantoren, waar de klant vaak pas later in het proces betrokken wordt.’’
De toekomst van de jurist
Ondanks de opkomst van technologie blijft de rol van de jurist essentieel. “Het beroep van jurist zal anders worden, maar de vraag naar juridische professionals neemt alleen maar toe’’, aldus Steven Ras. Hij ziet dat technologie zoals AI kan helpen, maar dat de menselijke factor onvervangbaar blijft. “Technologie kan veel, maar een AI kan niet bepalen of iets ethisch verantwoord is. Die kritische afweging blijft mensenwerk en moet de jurist kunnen doen.’’
Ras sluit af met een duidelijke boodschap. “Wij zorgen ervoor dat bedrijven en overheden optimaal gebruik kunnen maken van technologie, maar wel op een veilige, betrouwbare en wettelijk verantwoorde manier. De mens blijft uiteindelijk in control.’’