Duizenden ouders worden jaarlijks buitenspel gezet bij de verlenging van uithuisplaatsingen van hun kinderen, zo beweren jeugdrechtadvocaten. Om deze praktijk te stoppen, starten zij een proefproces tegen rechters die deze verlengingen zonder ouderinspraak mogelijk maken.
Het pijnpunt volgens de advocaten is de zogenaamde meldbrief, die ouders ontvangen bij jaarlijkse verlengingen van uithuisplaatsingen. In deze brief staat dat ouders zelf moeten aangeven als zij willen dat de rechtbank de verlenging van een kinderbeschermingsmaatregel tijdens een zitting bekijkt. Deze praktijk geldt ook voor gezinnen onder toezicht, waarbij ouders gedwongen hulp krijgen. Het probleem is dat ouders die de brief niet ontvangen, niet lezen of niet begrijpen, het risico lopen de kans om de verlenging aan te vechten te missen. Dit meldt onder andere het Algemeen Dagblad.
Hoewel er geen exacte cijfers zijn over hoe vaak uithuisplaatsingen zonder zitting worden verlengd, ligt de schatting op ongeveer duizend gevallen. De kwestie van de meldbrief is ook binnen de rechtspraak omstreden. Kinderrechter Bart Tromp betoogde recentelijk in het Nederlands Juristen Blad dat het om een buitenwettelijke procedure gaat. Hij vergeleek het met de regelgeving over het verlengen van een proefabonnement op de Donald Duck, dat niet stilzwijgend mag worden verlengd, in tegenstelling tot een uithuisplaatsing.
Geen wettelijke basis
Ondanks de kritiek binnen de rechtspraak, blijven enkele rechtbanken de meldbrieven gebruiken, terwijl anderen, waaronder Assen en Leeuwarden, deze afschaffen omdat ze geen wettelijke basis hebben.
Advocaten Mieke Krol en Richard Korver zijn het wachten zat en willen verandering afdwingen. Ze benadrukken dat ouders vaak tegenover jeugdbescherming staan en niet altijd de juiste informatie ontvangen. Ondanks eerdere kritiek van rechters zelf, lijkt de rechtspraak vast te houden aan de bestaande praktijk. Dankzij een stichting, opgericht uit naam van een overleden journalist die over jeugdzorg schreef, kan het proefproces worden gefinancierd.
In een tijd waarin wachtlijsten in de jeugdzorg toenemen, roepen de advocaten op tot extra kritische beoordeling van de verlenging van maatregelen zonder ouderinspraak.