Een notaris die het laatste testament van iemand passeert, die vijf dagen later opgenomen wordt op een afdeling met intensieve dementiezorg; volgens haar familie had hij beter moeten weten.
De familieleden van de vrouw geven bij de tuchtrechter aan dat er wel degelijk sprake was van verschillende indicatoren; zo was de gezondheid van de vrouw in een paar maanden rap achteruit gegaan, had zij de ziekte van Alzheimer, werd ze 24 uur per dag verzorgd en was ze ‘verward en verdrietig’. Bovendien was zij niet degene die contact met de notaris had opgenomen om het testament te laten wijzigen; zowel voor als na het passeren van haar testament had zij aangegeven dat ze niet wist waarom er een afspraak met de notaris gemaakt was. Ook de notaris heeft haar dat niet duidelijk gemaakt.
Volgens de notaris heeft zij tijdens de afspraak echter helder uitgelegd wat zij wilde wijzigen en waarom. Natuurlijk wist hij dat ze op leeftijd was, aldus zijn verweer, maar over haar wilsbekwaamheid heeft hij nooit getwijfeld. Tijdens het passeren van het testament was bovendien niemand anders dan de vrouw aanwezig.
Stappenplan
Het Stappenplan Beoordeling Wilsbekwaamheid biedt een notaris handvatten om in dergelijke gevallen te beoordelen of iemand al dan niet wilsbekwaam is. Echter, dit stappenplan moet alleen worden gevolgd wanneer een notaris kennis heeft van het bestaan van minimaal één van de indicatoren.
Volgens de familie werd zij ernstig beïnvloed door haar – inmiddels overleden – echtgenoot. Het gevolg van de wijziging in het testament is dat haar eigen familie niets meer kon erven, en dat alles naar de familie van de echtgenoot ging.
Door aantekeningen van de notaris die hij maakte tijdens zijn gesprek met de vrouw, twijfelt de tuchtrechter aan zijn standpunt dat hij toen met alleen de vrouw in gesprek was over haar testament. Zo staat er ‘mijn zus’, waar de zus van de echtgenoot bedoeld wordt. Ook staat er bovenaan de aantekeningen slechts de achternaam vermeld, zonder melding van mevrouw.
Beoordeling
Al met al is de kamer van oordeel dat de notaris onvoldoende duidelijk heeft gemaakt wat de gang van zaken is geweest die heeft geleid tot het tot stand komen van het testament. Hetzelfde geldt voor de wijze waarop de notaris zich een oordeel heeft gevormd over de wilsbekwaamheid en onafhankelijke wilsvorming van erflaatster.
Bij zaken als een testament is het een wezenlijk onderdeel van de taak van een notaris om zeker te zijn dat een erflater zelfstandig handelt, en volledig achter het uiteindelijke document staat. Aangezien het voor de notaris de eerste keer is dat hij voor een dergelijk verwijt voor de tuchtrechter moet verschijnen, krijgt hij een berisping.
Lees hier de volledige uitspraak