Waar sommige advocaten al zenuwachtig worden van het idee, omarmt Dentons-partner Wesley Boldewijn nieuwe technologie zoals generative AI. Want nee, deze nieuwe technologie neemt niet al het werk van een advocaat over, het kan advocaten juist flink helpen met hun werk.
Wesley Boldewijn is partner bij Dentons, en vervult daar naast zijn werk als advocaat en fiscalist eveneens de rol van Innovation Ambassador. In die hoedanigheid maakt Boldewijn deel uit van het Europese innovatieteam, dat continu werkt aan de implementatie van nieuwe technologie binnen het kantoor.
Al voordat het grote publiek bekend was met Artificial Intelligence (AI) in hoedanigheden zoals het momenteel immens populaire ChatGPT, was Boldewijn al bezig met de vraag of en hoe Dentons met de nieuwe technologie moest omgaan. Onlangs ging hij naar New York, waar hij over het onderwerp sprak met scale-ups en multinationals en hij de impact van generative AI op de juridische sector toelichtte samen met andere AI experts.
Wat betekent AI – kort gezegd – voor de juridische wereld?
“Toen AI plotseling zo grootschalig gebruikt werd, schoot de hele juridische wereld in de kramp. Er was nog geen beleid en bovendien veel onwetendheid. Er werd overal direct beleid[1] geschreven dat luidde: AI mag alleen met geanonimiseerde stukken gebruikt worden, niet via openbare bronnen en concluderend dus liever helemaal niet. Want als een advocaat documentatie uploadt en daar een vraag over stelt, kan daar bedrijfsgevoelige informatie in zitten. De vertrouwelijkheid staat op het spel.
Roel Dijkstra Fotografie
Toch ben ik ervan overtuigd dat we deze obstakels overkomen en dat nieuwe technologie ons uiteindelijk zal helpen bij ons werk voor cliënten, en ons bovendien werk zal opleveren. Er komt meer regulering die onze cliënten zal raken aangezien steeds meer bedrijven met AI zullen gaan werken. Dat framework is alleen nog niet af.”
Schaadt nieuwe technologie het business model van de advocatuur?
“Dat is een vraag waar de gehele advocatuur momenteel druk mee bezig is. Cliënten zullen immers minder snel geneigd zijn te betalen voor adviezen die ook online eenvoudig voorhanden zijn. AI kan ingewikkelde wetgeving en juridische documentatie duiden en in compacte vorm omzetten naar begrijpelijke teksten, daar is straks misschien geen advocaat meer voor nodig.
Daarnaast werken wij op basis van besteedde tijd. Als hetzelfde werk met behulp van AI in minder tijd gedaan wordt, dan zou dit het businessmodel kunnen raken. Je moet daarom anders kijken naar die technologie; cliënten zijn tegenwoordig minder gericht op uren, en waarderen het werk van een advocaat meer op basis van resultaat en toegevoegde waarde. Snelheid is essentieel in de dynamische wereld waarin we leven. Door met de juiste tools efficiënter te werken, kun je met minder uren juist meer waarde toevoegen voor cliënten”
Komt het moment dat advocaten onnodig zijn door AI eraan?
“Routinematig werk, waar je niet per se als advocaat voor opgeleid hoeft te zijn, kun je door goede tooling vervangen. Dat doen wij overigens al een aantal jaren met de technologie die reeds voorhanden is. Ik vind dat een heel goede ontwikkeling. Jonge advocaten willen – terecht – een purpose, die willen echt iets toevoegen aan een project en het idee hebben dat ze intelligent werk doen waarvoor ze gestudeerd hebben. Wanneer je hen routinematig werk laat doen, waar een simpele technische oplossing voor is, worden ze niet uitgedaagd. Dan behoud je je jonge talenten simpelweg niet en wordt het onmogelijk of moeilijk om mensen enthousiast te maken voor ons vak.
En wat zou er gebeuren als we geen junioren meer aannemen? Wanneer we al het werk dat normaliter door een beginnend advocaat opgepakt zou worden, door AI laten uitvoeren? Dat vind ik interessante vragen om eens over na te denken. AI doet het werk sneller, en hoogstwaarschijnlijk completer. Toch heeft een ervaren advocaat de kennis en vaardigheden om te begrijpen wat er in die tool moet, om de gewenste output te krijgen. En die advocaten behouden we alleen in de toekomst, als we junioren blijven opleiden.
Je kunt AI in dat geval vergelijken met een stagiaire. Je zult altijd moeten controleren wat de output waard is. Je moet altijd checken wat de vraag precies is, en of de output klopt op basis van de kennis en ervaring die je als advocaat hebt. Dat betekent niet dat het je geen tijd scheelt ten opzichte van het vraagstuk zelf from scratch uit te zoeken.”
Hoe zit het met de vertrouwelijkheid?
“Het eerste waar een advocaat terecht aan denkt bij een tool als deze die door iedereen wordt gebruikt is: hoe zit het met de vertrouwelijkheid? Iedereen wil de technologie proberen, mensen zijn nieuwsgierig, maar tegelijkertijd is er nog geen regulering en zijn er nog niet in alle gevallen contracten met externe aanbieders van dergelijke technologie. Dat is heel lastig.
Zodra je vertrouwelijke informatie in een systeem van een derde partij moet stoppen, en je hebt geen zicht op hoe die gegevens gebruikt gaan worden, maakt dat het gebruik voor advocaten onmogelijk. Daarbij gaat er een heel zorgvuldig proces van checks and balances vooraf aan het implementeren van nieuwe technologie om ons kantoor en met name onze cliënten te beschermen. We moeten dus voordat we nieuwe technologie gebruiken absolute zekerheid hebben dat het werkt en dat we het veilig kunnen gebruiken. Pilots die we momenteel uitvoeren met generative AI, mogen alleen met geanonimiseerde stukken getest worden. Op geen enkele manier kan en mag een stuk herleid worden naar een specifieke cliënt of zaak. Dat maakt de testcapaciteit beperkt, maar niet onmogelijk.
Dit zijn wat mij betreft uiteindelijk geen onoverkomelijke uitdagingen. De technologie is nieuw, iedereen moet er nog aan wennen. De komende jaren gaan we kijken naar manieren waarop we dit op een veilige manier kunnen gaan inzetten, op een manier waar zowel wijzelf als onze cliënten baat bij hebben.”
Hoe speel je als advocaat in op nieuwe technologie?
“Van tevoren is het onmogelijk om alle mogelijke scenario’s uit te denken en in wetgeving te gieten. Vaak wordt de mogelijke impact van technologie wel al snel gesignaleerd op nationaal of internationaal niveau, maar de technologische ontwikkeling gaat razendsnel. Als het kalf verdronken is dempt men de put; dat is hoe de wetgever toch vaak werkt. We moeten het als advocaten dus vaak doen met de wetgeving die er is en die zo goed en zo kwaad mogelijk toepassen. Het biedt ruimte voor creativiteit, maar zorgt ook voor onzekerheid. Het is essentieel om bij te blijven en de technologische ontwikkelingen en wetgeving daaromtrent op de voet te volgen.
Wat betreft AI komt er ongetwijfeld wetgeving op verschillende niveaus. Niet alleen met betrekking tot generative AI, maar ook over AI in de hele breedte; zelfrijdende auto’s bijvoorbeeld of de toepassing van AI in de medische sector. De technologie staat niet stil en is continu in ontwikkeling. Dat maakt het voor ons als advocaten een enorme uitdaging om bij te blijven, maar dat geldt ook voor onze cliënten. Dit zorgt ook voor een enorme hoeveelheid extra regelgeving waar onze cliënten aan moeten voldoen, waarbij advocaten een adviserende rol kunnen spelen.”
Wat zijn mogelijkheden voor de toekomst waar jij als advocaat naar uit kijkt?
“Alhoewel het in het DNA van de meeste advocaten zit om risicomijdend te zijn, hoop ik dat we deze technologie en alles wat nog komt omarmen en we een manier vinden om er veilig mee te werken. Als dat lukt kunnen we onze cliënten nog meer menselijke aandacht geven en ze efficiënter en sneller bedienen, met behoud van kwaliteit. Op die manier haalt de technologie ons niet in, maar helpen de tools ons te focussen op zaken waar we voor getraind zijn en waarde kunnen toevoegen.”
