Waar 2021 een ongekend druk dealjaar was, verliep 2022 rustiger. Gedurende het jaar voerde NautaDutilh consistent de OverFusies League Tables aan, maar met 66 deals in totaal heeft het kantoor een pak minder transacties op zijn naam dan de nummer één van 2021: deBreij begeleidde toen 107 deals.
Foto: Gevel van de vestiging van NautaDutilh op de Zuidas / Kim van Dam (ANP)
In hindsight is het weinig verrassend dat de M&A-markt afgelopen jaar wat minder actief was dan in 2021. Toen was – na achteraf gezien een kleine hapering rondom de coronapandemie – de markt ongekend actief en waardevol. In de OverFusies League Tables werden recordaantallen verbroken, en volgens Reuters bedroeg de waarde van de wereldwijde M&A-markt destijds een slordige vijf biljoen dollar – eveneens een recordhoogte.
Springlevend
De koploper van 2022, NautaDutilh, komt met 66 deals dan ook geenszins in de buurt van de lijstaanvoerder van de OverFusies League Tables 2021; deBreij. Ook heeft NautaDutilh achttien minder deals begeleid dan in 2021, toen het kantoor runner-up was. Eerder werd echter al geconcludeerd dat van een vrije val van de fusie- en overnamemarkt geen sprake is.
Hoewel kenners de M&A-markt in 2022 met argusogen bekeken vanwege de aaneenschakeling van crisissen (de coronapandemie, de stijging van de rente, de inflatie, hoge energieprijzen en geopolitieke spanningen) – en 2021 dus geenszins werd geëvenaard – bleek de M&A-markt afgelopen jaar namelijk alive and kicking.
Zo kwam de markt in 2022 qua dealaantallen redelijk overeen met de jaren vóór topjaar 2021. Sterker nog: het afgelopen jaar hebben de tien actiefste advocatenkantoren meer transacties aangemeld bij de OverFusies-databank – 495 in totaal – dan in 2019 (471 deals) en 2020 (406).
Nek-aan-nek
De nummer twee over afgelopen jaar is deBreij. De koploper van 2021, die veelal kleinere transacties dan NautaDutilh op zich neemt, leek lange tijd niet in de top drie te eindigen. Na het eerste kwartaal van 2022 bevond het kantoor zich met twaalf deals op plek vijf en na een half jaar op positie vier met 26 deals. Pas in het derde kwartaal kwam goud in zicht: het kantoor stond toen met 47 aangemelde deals op plaats twee in de League Tables. Uiteindelijk eindigt deBreij op deze positie, met één deal minder (65) dan NautaDutilh.
Ook DLA Piper volgt op de voet. Het kantoor ontfermde zich in 2022 over 64 transacties. Pas daarna ontstaat enige afstand: Houthoff staat op plek vier met elf deals minder dan DLA Piper. De nummer vijf, AKD, gaat dan weer nek-aan-nek met Houthoff, en begeleidde met 51 deals slechts twee transacties minder.
Optimisme
Lieke van der Velden is managing partner bij NautaDutilh en combineert haar bestuurswerk met een corporate M&A-praktijk. Ze noemt 2022 ‘een jaar met twee gezichten’. “De eerste maanden waren een voortzetting van het uitzonderlijk drukke M&A-jaar 2021, de laatste maanden werden partijen meer afwachtend en ging het tempo in de markt omlaag. Dat heeft als voordeel dat je meer tijd hebt om met ondernemingen en bestuurders te spreken over hun strategie en hoe dat optimaal te vertalen in hun deals.”
Volgens Van der Velden is het ‘niet onlogisch’ dat na een exceptioneel dealjaar als 2021, de markt een pas op de plaats maakt. “Terugkijkend op 2022 zien we onder aan de streep een gezond M&A-jaar, dat vergelijkbaar is met de situatie voor de pandemie. Dat is des te opvallender nu het zonder meer een heel roerig jaar was. Toenemende geopolitieke instabiliteit, stijgende inflatie, hogere rente en veranderende wet- en regelgeving maken het voor ondernemingen niet makkelijker om grote beslissingen – zoals het doen van een overname – te nemen.”
De verwachtingen voor dit jaar zijn voorzichtig positief bij de managing partner. “In tijden van onzekerheid of volatiliteit op de markten kunnen bedrijven de neiging hebben fusies en overnames in de ijskast te zetten”, stelt Van der Velden. “Tegelijkertijd kan het juist het moment zijn dat nieuwe kansen zich voordoen. Denk aan strategische combinaties of stranded assets-deals. We hebben geen kristallen bol maar wel aanleiding om optimistisch te zijn over de M&A-markt dit jaar.”
In de OverFusies-databank worden deals opgenomen met een minimale dealwaarde van vijf miljoen euro. Bij de opgenomen deals heeft minimaal één van de betrokken partijen een Nederlands (hoofd)kantoor, of het aandeel van een Nederlands kantoor in een crossborder (miljarden)deal is aanzienlijk. De totaalbedragen in de tabellen zijn gebaseerd op de transacties met openbaar gemaakte dealwaardes.
(Tekst loopt verder onder tabellen.)
Juridisch adviseurs naar dealaantal
| Kantoor | Aantal deals 2022 | Aantal deals 2021 | Dealwaarde in € (mrd) |
| 01. NautaDutilh | 66 | 84 | 27,60 |
| 02. deBreij | 65 | 107 | 0,076 |
| 03. DLA Piper | 64 | 38 | 0,37 |
| 04. Houthoff | 53 | 59 | 10,95 |
| 05. AKD | 51 | 60 | 0,471 |
| 06. Loyens & Loeff | 47 | 68 | 11,80 |
| 07. Ingen Housz | 44 | 44 | 1,06 |
| 08. De Brauw | 42 | 60 | 30,62 |
| 09. Van Doorne | 32 | 45 | 0,843 |
| 10. HVG Law | 31 | 29 | n.b. |
Juridisch adviseurs naar dealwaarde
Als de ranglijst naar dealwaarde wordt gesorteerd, ontstaat een heel ander beeld. Stibbe (qua aantal op plaats zestien met 21 deals) staat plots bovenaan met ruim zestig miljard euro aan begeleide transacties, en koploper naar aantal NautaDutilh moet genoegen nemen met de vijfde positie (dealwaarde van circa 27 miljard).
Uit de gegevens van de OverFusies-databank bleek eerder dit jaar al dat de dealwaardes in 2022 werden vertekend door een gigadeal in mei, ter waarde van 42 miljard: de fusie tussen DSM en Firmenich. Niet alleen Stibbe heeft zijn koppositie te danken aan deze transactie, die geldt als de grootste van 2022 én de afgelopen vijf jaar, ook de nummer twee en drie van de lijst naar openbare dealwaarde – Clifford Chance (elfde in de ranking naar aantal) en Allen & Overy (dertiende naar aantal) – waren hierbij betrokken. Beide kantoren hadden in 2022 een dealwaarde van zo’n 50 miljard euro –
De Brauw Blackstone Westbroek staat in de ranking naar dealwaarde op de vierde plaats, met circa dertig miljard euro. ’s Lands grootste advocatenkantoor stond in Q3 nog op plek acht, maar adviseerde in het laatste kwartaal van 2022 bij twee miljardendeals – tevens de twee grootste van het jaar voor het kantoor – en maakte een sprong op de ranglijst. De deals in kwestie waren het verwerven van Amerikaans mediaconglomeraat Nielsen – mét Nederlandse bv – door een private equity-consortium onder leiding van Brookfield en Evergreen (een dealwaarde van ongeveer zestien miljard euro), en de inlijving van Aegon door ASR, een belangrijke overname in het verzekeringswezen ter waarde van 4,9 miljard euro.
Bij de laatstgenoemde transactie was ook nummer vijf naar waarde NautaDutilh betrokken. Voor het kantoor was het de enige miljardendeal in Q4 2022. Andere noemenswaardige deals waarbij NautaDutilh afgelopen jaar adviseerde en die de hoge positie van het kantoor mede hebben bepaald, zijn de beursgang van het Franse moederbedrijf van Endemol (waarde van 7,2 miljard euro), de overname van baggeraar Boskalis door Rotterdamse investeerder HAL Investments (4,2 miljard euro) en de koop van het Nederlandse LeasePlan door het Franse leasebedrijf ALD (4,9 miljard euro).
| Kantoor | Dealwaarde 2022 (mrd.) | Dealwaarde 2021 (mrd.) | Dealaantal 2022 |
| 01. Stibbe | 62,39 | 25,47 | 21 |
| 02. Clifford Chance | 51,10 | 16,94 | 29 |
| 03. Allen & Overy | 49,51 | 40,01 | 24 |
| 04. De Brauw | 30,62 | 46,80 | 42 |
| 05. NautaDutilh | 27,60 | 18,62 | 66 |
| 06. Loyens & Loeff | 11,80 | 52,01 | 47 |
| 07. Houthoff | 10,95 | 9,41 | 53 |
| 08. Freshfields | 6,91 | 53,98 | 17 |
| 09. Rutgers & Posch | 1,49 | 0.085 | 9 |
| 10. Maverick | 1,35 | n.b. | 1 |
Individueel: de actiefste dealmakers van 2022
Hoewel in de individuele top tien meerdere advocaten van nummer twee deBreij zijn terug te vinden, staan er tussen de tien actiefste dealmakers van 2022 geen advocaten van NautaDutilh. De actiefste advocaat van de dealkampioen is Joost den Engelsman die met tien transacties net buiten de top tien valt; op de dertiende positie. Na drie kwartalen was hij nog terug te vinden op plek zes.
Dé rainmaker van 2022 is Matthijs Ingen-Housz van zevenkoppig kantoor INGEN HOUSZ. Voor het derde jaar op jaar voert hij de League Tables voor individuele M&A-advocaten naar dealaantal aan – met een straatlengte voorsprong op de nummer twee bovendien (Casper Hamersma van DLA Piper; 27 deals). Afgelopen jaar meldde hij 43 begeleide deals aan, een transactie minder dan in 2021. Deze knappe prestatie gaat gepaard gaat met een toenemende jaarlijkse dealwaarde: Ingen-Housz zijn totale dealwaarde over 2020 was 922 miljoen, over 2021 952 miljoen, en in 2022 was hij goed voor een miljard.
| Teamleider | Kantoor | Aantal | Dealwaarde in € (mrd) |
| 01. Matthijs Ingen-Housz | Ingen Housz | 43 | 1,04 |
| 02. Casper Hamersma | DLA Piper | 27 | n.b. |
| 03. Wytse Huidekoper | deBreij | 24 | 0,009 |
| 04. Gaston Freijser | deBreij | 22 | n.b. |
| 05. Bram Caudri | Houthoff | 17 | 0,581 |
| 06. Nathalie van Woerkom | AKD | 15 | 0,139 |
| 07. Michiel Martin | BarentsKrans | 15 | 0,008 |
| 08. Carlos Pita Cao | AKD | 13 | 0,238 |
| 09. Maurice Dudink | deBreij | 12 | 0,067 |
| 10. Lennard Keijzer | De Brauw | 11 | 1,72 |
Totaal ander jaar
“Afgelopen jaar was voor startups die groeikapitaal wilden ophalen echt totaal anders dan 2021. Het closen van grote investeringsrondes ging in 2021 heel soepel maar was afgelopen jaar niet meer vanzelfsprekend,” duidt Ingen-Housz desgevraagd het afgelopen dealjaar. “Tegelijk zien we dat ons kantoor bij een steeds groter deel van die rondes betrokken wordt. We hebben het netwerk en de marktkennis, waardoor we partijen met elkaar kunnen verbinden en deals kunnen laten slagen, ook in lastige marktomstandigheden.”
Ook volgens Ingen-Housz verliepen in het eerste kwartaal van 2022 grote investeringen nog zoals gepland; later in het jaar gingen veel processen moeizaam of werden zelfs stilgelegd. Ingen-Housz: “De grote investeringsrondes die wel doorgingen waren voornamelijk op het gebied van energietransitie en duurzaamheid, denk bijvoorbeeld aan de investeringsronde van dertig miljoen euro in electriciteitsopslagbedrijf Elestor.”
Ingen-Housz zijn kantoor focust zich op ‘de nieuwe economie’, en hij spreekt tot slot zijn verwachtingen uit voor dit jaar. “Ik voorzie veel venture debt-deals, een focus op het verlengen van de runway en een hoop investeringen in de energietransitie en deep tech. Verder verwacht ik veel impact-investeringen, zoals kapitaalinjecties die moeten helpen bij de transitie naar een circulaire economie. Als kantoor hopen we dit jaar ons team uit te breiden.”
Dealmakers naar dealwaarde
Ook na Q4 2022 blijft de ranking naar totale dealwaarde, die wederom behoorlijk verschilt van de lijst naar aantal, ongewijzigd: de topposities worden gedicteerd door individuele partners c.q. team leads die betrokken waren bij de eerdergenoemde megadeal van 42 miljard (fusie DSM en Firmenich). Op plek een, twee en drie staan respectievelijk Björn van der Klip van Stibbe (49 miljard), Gregory Crookes van Clifford Chance (47 miljard) en Tim Stevens van Allen & Overy (42 miljard). De nummer vier, Henk van Ravenhorst van De Brauw, heeft met 16 miljard een aanzienlijk lagere totale dealwaarde.
| Teamleider | Kantoor | Aantal | Dealwaarde in € (mrd) |
| 01. Björn van der Klip | Stibbe | 3 | 49,20 |
| 02. Gregory Crookes | Clifford Chance | 3 | 47,29 |
| 03. Tim Stevens | Allen & Overy | 2 | 42,05 |
| 04. Henk van Ravenhorst | De Brauw | 2 | 16,16 |
| 05. Stefan Wissing | NautaDutilh | 2 | 8,70 |
| 06. Michel van Agt | Loyens & Loeff | 3 | 8,05 |
| 07. Paul de Vries | Houthoff | 2 | 7,20 |
| 08. Antonia Netiv | NautaDutilh | 1 | 7,20 |
| 09. Joost den Engelsman | NautaDutilh | 10 | 5,20 |
| 10. Lieke van der Velden | NautaDutilh | 5 | 5,15 |
Meer League Table- en dealinformatie is te vinden in de OverFusies-databank (voor abonnees).
