Een voorspelling voor het nieuwe jaar? Ik denk dat de term legal tech steeds meer naar de achtergrond zal verschuiven – of zelfs gaat verdwijnen –. Dat zie ik in 2020 al wel beginnen. Want uiteindelijk gáát het niet om de tech.
Door Arnoud Engelfriet, correspondent legal tech
“De Nederlandse legal tech-markt is nog onvoldoende rijp en te onvolwassen om de vorm van geïntegreerde dienstverlening die we voor ogen hebben, succesvol te laten zijn.” Dat las ik half december in een interview op Advocatie. Merkwaardig, ik heb zelf niet het idee dat de rijpheid van de technologieleveranciers het grote probleem is bij de adoptie van legal tech in de juridische dienstverlening. Wel zal de term zelf naar de achtergrond verdwijnen, is mijn voorspelling.
Legal tech is de verzamelnaam voor een bonte verzameling van technologieën en diensten die het juridische werk transformeren. Van apps tot SaaS en van AI-bots tot smart blockchains, je kunt het zo gek niet bedenken. Alle aspecten van juridische dienstverlening worden daarbij aangepakt. Je hebt chatbots die parkeerboetes aanvechten, AI’s die dossiers doorspitten op zoek naar verborgen pijntjes en beslisboomdiensten om adviezen te genereren, opinies te checken of documenten samen te stellen.
Weet u nog, dat u stopte met papieren formulieren en online ging tijdschrijven, reizen declareren en vakantiedagen aanvragen? Of dat u stopte met dicteren en zelf in Word uw dagvaardingen en adviezen typte? Of dat u stopte met adverteren in de krant en ging Twitteren? (Ik hoop dat ik zo alle generaties heb gehad.) Allemaal voorbeelden van technologieën die we met enige skepsis, maar ook met gevoelens van hype en vernieuwing ontvingen, en die we ondertussen doodnormaal vinden.
Want dat is de grap achter innovatie: zolang we het niet gebruiken is het nieuw, inspirerend maar misschien ook eng. En zodra we er aan gewend zijn, is het doodnormaal en gaan we het geen innovatie meer noemen. Een grapjas definieerde artificial intelligence dan ook eens als datgene wat een computer binnenkort kan. Zodra hij het nu kan, is het gewoon een knopje in Word of een website waar je een document uploadt.
Legal tech is voor veel organisaties een typisch voorbeeld van een innovatie die ietwat spannend voelt. Zoals ik in december al schreef: de adoptie van legal tech in een organisatie is vooral een kwestie van verandermanagement, en dat is eigenlijk altijd een zware dobber. Zeker in organisaties waar men gewend is op risico’s te sturen (zoals juridische dienstverleners). Daarom is er de nodige aarzeling en vertraging in de adoptie.
Maar de ervaring leert ook dat wanneer die innovatie eenmaal geaccepteerd wordt, hij binnen de kortste keren normaal is. Dan is het gewoon het knopje dat zegt dat het contract voldoet aan de business-eisen of dat de dagvaarding correct is opgesteld. Als we daar zijn, dan is legal tech een succes – maar noemt niemand het meer legal tech.
De grootste toekomstige uitdaging voor legal tech is dus om zo snel mogelijk te verdwijnen…