‘Knettergek!’ tweette rechter Silvia Taalman eind vorig jaar als reactie op de verkiezing van Geert Wilders tot politicus van het jaar. De rechtbank Overijssel was not amused: ‘Onpartijdigheid rechters moet in elke situatie boven alle twijfel verheven zijn. De tweet van @irechter is daarmee in strijd.’ Haar Twitteraccount haalde ze na overleg met hoger geplaatsten uit de lucht. Terecht.
Door Juriaan Mensch
Als ik de grote baas van de RM zou zijn, dan gingen vandaag nog alle rechters – als die zich als zodanig willen blijven profileren – van Twitter en andere sociale media af. Rechtspraak, luister niet langer naar social media-adviseurs en communicatiespecialisten die het transparantie-evangelie verkondigen. Doe niet mee aan populair gedoe voor een beetje positieve beeldvorming door ‘dichter-bij-het-volk’ te staan en ‘kijkjes-in-het-leven-van’ te geven.
Gebruik gewoon één droog twitteraccount: @rechtspraak. Verder alleen recht spreken met goed geschreven en gemotiveerde arresten en vonnissen, en als het nodig is een persrechter die een en ander nog eens duidelijk uitlegt.
Waarom? Er was een tijd dat ik daar anders over dacht – toen het idee van het Internet als een egalitaire vrijplaats voor uitwisseling van ideeën en kennis nog niet vernacheld was door Google en kapotgealgoritmiseerde social media als Facebook. Die presenteren hun info niet op waarheidsgehalte. Voor nieuws geldt dat al helemaal niet.
De tijden zijn veranderd. Het is oorlog. Pas je aan op guerilla media warfare. De voorheen sluimerende War on Truth is nu in alle openheid gaande, kijk deze BBC-docu voor meer achtergrond. Het meest zichtbare front van deze oorlog is nu de VS natuurlijk, met aan de ene kant Donald Trump en de zijnen, en aan de andere kant Alles Wat Als Vanzelfsprekend Wordt Beschouwd.
De kracht en het aanzien van instituten als de rechtspraak en wetenschap, en het vertrouwen daarin, moeten nu keihard verdedigd worden tegen de erosie van waarden, veroorzaakt door de combinatie van neotribaal en magisch denken, postmodern narcisme en een relativistische elite die het verdedigen van universele waarden laat afweten.
Leer van Trump en zijn tactieken. Hij begrijpt de memetische snelheid van sociale media. Daardoor wint hij het steeds van de trage traditionele media die de snelheid van memes niet weten te vangen en de strijd om aandacht daardoor verliezen. Het is duidelijk dat Trump bezig is om de infrastructuur van de traditionele media te ontmantelen, omdat die structuur onverenigbaar is met het gewenste niveau van sociale desoriëntatie dat nodig is om autocratisch leiderschap te laten gedijen.
Bereid je vooral goed voor op de snelheid waarmee zo’n sluimerend proces opeens in een hogere versnelling schiet. Memetische dynamiek, gefaciliteerd door moderne informatietechnologie werkt anders. Het gaat om het fluïde collectieve intelligenties met radicaal verschillende manieren van organiseren, meaning making met een hogere infectiecapaciteit van de (slechte) ideeën die rondgaan.
Trumps volgende stap is natuurlijk de rechtspraak als partijdig en linksprogressief af te schilderen, zo de legitimiteit uit te hollen en het vertrouwen verder af te breken. Terwijl ik dit schrijf zie ik net dat de attorney general is weggestuurd. Dit is een beproefde tactiek: extreem beleid implementeren, zoals een moslim-inreisverbod. Je vijanden in de Deep State komen tevoorschijn door openlijke tegenstand, vervolgens ontsla je ze en vervang ze met trouwe ja-knikkers.
Rechtspraak, maak niet de denkfout dat het hier in de gezellige polder zo’n vaart niet zal lopen. Bereid je voor op winst, of meer macht, van de PVV na maart. Kijk over de grenzen, naar Polen bijvoorbeeld. Leer van Poetin’s Rusland. Je krijgt met deze anti-liberale krachten en hun Non-linear Warfare by Media te maken.
Degenen die oorlog voeren tegen Truth gedijen bij desoriëntatie. Zo’n oorlog sluimert, bestaat uit mini-fronten en wordt in microveldslagen uitgevochten. Daardoor merk je het niet, en is het autocratische Nieuwe Normaal opeens hier.
Wees slim. Dat magische-mythische denkniveau wat de meeste Trump aanhangers kenmerkt – ze noemen hem God-Emperor – kun je ook ter verdediging gebruiken, door precies dat onkreukbare mythische bastion te zijn dat onberispelijk waakt over rechtvaardigheid en de waarheid, met een aura van onkreukbaarheid, zonder enige schijn van partijdigheid of politieke kleur. Neem kritiek van ontransparant en afstandelijk op de koop toe. Zorg tegelijk achter de schermen voor flink wat invloed voor als er vuil spel gespeeld moet worden.
Alle beetjes helpen. Maak je niet kwetsbaar voor aanvallen op je integriteit als rechtspraak, zoals Wilders probeert, en waarvoor tweets à la Taalman de deur openzetten. Handel dus pro-actief, en voorkom dat je Twitterrechters uit de heup schieten, bijvoorbeeld na een tweet van Wilders over linkse rechtspraak of D66-bolwerk.
Werk niet mee aan de moderne desoriëntatie door personeel hetzelfde medium te laten gebruiken die de desoriëntatie en afbreuk van vertrouwen mede veroorzaakt. The medium is the message zei Marshall McLuhan al. Een twitterrechter is in mijn ogen al een afbreuk van dat onkreukbare imago.
Van mij mogen ze weg. Zo interessant zijn die twitterfeeds van privépersoonrechters nou ook weer niet. Ik zal ze niet missen. Die afstand tot mij als burger vergeef ik de rechters graag.