Nu DAS Rechtsbijstand en de wederpartij een schikking hebben bereikt over de vrije advocaatkeuze in een ontslagprocedure, ziet de Hoge Raad af van het beantwoorden van prejudiciële vragen over de reikwijdte van die vrije advocaatkeuze. Dat blijkt uit een uitspraak van 2 september. In de uitspraak wordt niet vermeld wat de schikking tussen partijen behelst.
Door Lucien Wopereis
Nu er vanwege de schikking geen beslissing meer nodig is in deze zaak, ‘komt het de Hoge Raad niet geraden voor de prejudiciële vraag desondanks (…) ook nog zelf te beantwoorden’. Het eerdere prejudiciële arrest van het Hof van Justitie van de Europese Unie heeft daarom in ontslagzaken als uitgangspunt te gelden: ‘Artikel 4, lid 1, onder a), van richtlijn 87/344/EEG van de Raad van 22 juni 1987 tot coördinatie van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen betreffende de rechtsbijstandverzekering, moet aldus worden uitgelegd dat het in die bepaling bedoelde begrip “administratieve procedure” mede omvat een procedure die ertoe leidt dat een bestuursorgaan de werkgever vergunning verleent, de voor rechtsbijstand verzekerde werknemer te ontslaan.’
Opvallend is de conclusie van Advocaat-Generaal J. Spier in deze zaak. Hij gaat zonder enige terughoudendheid tekeer tegen de vrije advocaatkeuze voor rechtsbijstandverzekerden. ‘De consequenties van de onderhavige richtlijn lijken niet erg goed doordacht. Ze zetten potentieel de bijl aan betaalbare rechtsbijstandverzekeringen of maken deze zelfs bijkans onmogelijk. Alles wat kan bijdragen aan het beschikbaar houden van betaalbare rechtsbijstandverzekeringen is m.i. nuttig en wenselijk. Ongevraagde oordelen kunnen deze onbedoeld in gevaar brengen, zeker zolang we in het duister tasten over de gevolgen van eerdere rechtspraak.’
De vrije advocaatkeuze voor rechtsbijstandverzekerden houdt al lange tijd de gemoederen bezig. De rechtbank Amsterdam – die de prejudiciële vragen stelde – drong in juli van dit jaar daarom bij de Hoge Raad aan op beantwoording, nu vergelijkbare zaken zich in de toekomst zullen blijven voordoen. Naar nu blijkt zonder succes.