‘Als een advocaat van Nederlandse afkomst een woord verkeerd schrijft, denken andere advocaten: hij heeft slecht geslapen. Als een Marokkaans-Nederlandse advocaat een spelfout maakt, wordt dat verklaard doordat diegene uit een andere cultuur komt.’ Dat heet ‘discursieve context’. Dure woorden, in het Advocatenblad uitgesproken door een promovenda, dus het zal wel waar wezen. Toch?
Door Lucien Wopereis
Nou, ik waag het te betwijfelen. Als een advocaat van Nederlandse afkomst een woord verkeerd schrijft, dan denken andere advocaten niet: hij heeft slecht geslapen. Ze denken: wat een zak hooi. Als een Marokkaans-Nederlandse advocaat een spelfout maakt, dan denken ze: wat een zak hooi. Een enkeling denkt misschien: geen wonder, het is een allochtone zak hooi.
De tolerantie voor taalfouten is laag in de advocatuur, het maakt niet zoveel uit wie ze maakt. Advocaten zijn nu eenmaal kommaneukers. Comes with the job.
Wat te denken van deze passage uit het artikel: ‘Etnische minderheden melden hoe zij met vragen, opmerkingen en ‘grappen’ dagelijks worden gewezen op hun anders zijn, othering in sociologische termen. “Kun jij geen Zwarte Piet spelen? Jou hoeven we tenminste niet te schminken,” rapporteerde een van de respondenten.’
Deze moppentapper zou volgens mij vandaag de dag met pek en veren het pand uit worden gejaagd wegens het debiteren van een volstrekt futloze grap. Drie dagen corvee voor degene die er om lacht.
Maar afgezien daarvan: volgens mij wordt hier een reëel en bestaand probleem – het gebrek aan allochtonen in de balie – geattaqueerd met sociologisch geneuzel dat in de jaren zeventig van de vorige eeuw ook al belegen was. Dat komt misschien ook door die grap met een baard.
We pakken er nog een andere passage bij. De organisatie-antropoloog – daar gaan we dus géén grappen over maken – vindt dat je als kantoor moet gaan voor kleine stapjes. ‘Geen organisatie zit te wachten op megaveranderingen: het gaat om het domino-effect. Laat bijvoorbeeld de fles wijn uit het kerstpakket als je weet dat sommige werknemers geen alcohol drinken.’ Excuseer mij? We gaan het gebrek aan allochtonen in de balie oplossen door geen fles wijn meer in het kerstpakket te stoppen?
Inderdaad, hele kleine stapjes. Achteruit.
Dit is vooruit: laatst zag ik bij een rechtszaak een roedel jonge Brauwerianen als toeschouwer achter in de zaal zitten. Uiteraard keurig in pak, zonder uitzondering buitengewoon zelfverzekerd, allemaal druk in de weer met hun mobieltjes. Van de zeven – allemaal jongens, dat dan weer wél – hadden er drie een kleur.