Vanaf deze week starten we met een nieuwe maandelijkse, door Legal Insolve gesponsorde rubriek: het Faillissement van de Maand. In de rubriek besteden we aandacht aan de achtergronden van een actueel faillissement en het werk van curatoren. We trappen af met Kroymans. Dat ging in maart 2009 failliet, maar vorige week werd bekend dat Kroymans een fiscale schuld heeft van bijna € 55 miljoen. Curatoren Frits Kemp (Fort Advocaten) en Cees de Jong (Van Benthem & Keulen) onderzoeken de zaak, die Kemp vergelijkt met een “ingewikkeld, maar interessante puzzel”. Eén ding weet hij zeker: “Die schuld van 54,8 miljoen, dat wordt méér.”
”Het is niet makkelijk een goede inschatting te maken van de schuld aan de Belastingdienst, banken en importeurs,” zegt Kemp. Hetzelfde geldt voor veel andere rekensommen rondom het faillissement. De schade vaststellen kost tijd. Veel tijd.
De Kroymans-groep bestond aanvankelijk uit drie takken; de import- en garagebedrijven (ondergebracht in ongeveer zeventig vennootschappen), de onderdelenbedrijven en de lease- en financieringsvennootschappen, oftewel de leasing-poot. De eerste groep is failliet. De tweede groep is verkocht aan een vennootschap buiten de groep, maar verkeert door torenhoge schulden – € 185 miljoen op het moment van verkoop – in “zwaar weer”. Ook de leasing-poot is verkocht, maar kampt met een schuld van vermoedelijk rond de € 500 miljoen. Deze derde tak wordt volgens Kemp afgebouwd. “Als de verkoop genoeg opbrengt, blijven de lease- en financieringsvennootschappen bestaan.”
De bijna zeventig dochterbedrijven van Kroymans stonden na het faillissement van de holding, waar alle activiteiten van Kroymans onder vallen, aanvankelijk nog overeind. Inmiddels zijn ook deze dochterbedrijven allemaal failliet verklaard. Al het personeel – tweeduizend man in totaal – is ontslagen. Een derde van hen heeft een nieuwe baan gevonden als gevolg van een doorstart.
Mogelijk fraude
De curatoren onderzoeken momenteel of in de laatste maanden voor het faillissement fraude is gepleegd. Vlak voor het faillissement verkocht Kroymans in overleg met ABN Amro, ING, Fortis en de Rabobank enkele gezonde bedrijfsonderdelen voor het symbolische bedrag van een euro aan Citadel Enterprises, een zusterbedrijf van Kroymans. De banken traden ook bij dit zusterbedrijf op als financiers. Als de onderdelen niet verkocht waren, hadden de schuldeisers er bij de boedelverkoop waarschijnlijk veel geld aan overgehouden.
Daarom zijn de curatoren een Paulianaprocedure gestart tegen de verkoop aan Citadel Enterprises, die momenteel aanhangig is bij de rechtbank in Amsterdam. “De banken willen zich in die procedure mengen. De rechtbank moet daar nog over beslissen,” zegt curator Cees de Jong. “Zij willen dat de transacties niet worden aangetast.” Volgens De Jong kan de uitkomst van deze procedure nog twee jaar op zich laten wachten.
Volgens Kemp is onduidelijk wie verantwoordelijk is voor de onderdelenverkoop aan Citadel Enterprises. Kroymans en de banken wijzen elkaar aan als schuldige. “Alleen nader onderzoek kan uitwijzen wie dit heeft bedacht, waarna het nog een hele rekensom wordt om de schade vast te stellen,” zegt Kemp. Als vervolgens blijkt dat er waardevolle dingen verdwenen zijn, kunnen de curatoren in het uiterste geval aangifte doen omdat een strafbaar feit is gepleegd.
Ook of Kroymans’ administratie en financiële verslaggeving in orde was, is volgens Kemp “moeilijk te doorzien”. “Het ging om een groepsbestuur van 65 vennootschappen. Soms liepen de administraties door elkaar heen. Het is heel ingewikkeld om al die gegevens achteraf weer aan elkaar vast te knopen. De administratie is in elk geval wel een van de dingen waar we ons zorgen over maken; ook die onderzoeken we nog.”
Financiële crisis
Het bedrijf van Frits Kroymans groeide de afgelopen jaren met geleend geld uit tot een bedrijf met vierduizend werknemers. In 2008 realiseerde het bedrijf volgens het FD nog een omzet van twee miljard euro. Toen de vraag naar benzineslurpende auto’s door de economische crisis inzakte, ging Kroymans begin 2009 failliet als gevolg van de grote schuldenlast. Kroymans verkocht vooral grote en dure auto’s, waaronder veel Ferrari’s. De import van het Amerikaanse GM – Cadillac, Corvete en Hummer leidde tot zware verliezen. Bovendien liep een beoogde uitbreiding in Duitsland verkeerd af.
Bijna alle auto’s van het bedrijf Kroymans – “acht- tot negenduizend” – zijn inmiddels verkocht of geveild, wat meer dan 71 miljoen euro heeft opgeleverd. Dat geld moet nog verdeeld worden onder de banken, leasevennootschappen en curatoren.
Hoeveel vermogen Kroymans zelf nog overheeft, weet Kemp niet. “Daar heb ik geen zicht op, ik ben niet zijn persoonlijke curator. Maar ik weet wel dat hij een persoonlijke borgtocht – een schuld – heeft betaald van € 25 miljoen. Van de banken moest hij die 25 miljoen in zijn bedrijf steken, en dat bedrag is hij kwijt. Verder weet ik dat zijn positie in de Quote 500 gebaseerd was op de waarde van zijn concern. Ook dat vermogen heeft hij niet meer. En in de krant stond dat Van Lanschot Bankiers een kort geding tegen hem heeft gevoerd.”
Kroymans bezat zelf een grote collectie “museum-Ferrari’s”, die door de banken in beslag werd genomen als onderpand voor de schulden. Hij mocht ze terugkopen, maar heeft dat niet gedaan. Inmiddels zijn de historische Ferrari’s voor € 16,5 miljoen verkocht aan een Amerikaan.
Niets bijzonders
Het meest opmerkelijke aan deze faillissementszaak vindt curator De Jong dat “auto’s en emoties zo dicht bij elkaar liggen”. “Mooie auto’s, dat spreekt veel mensen aan. Vooral in combinatie met een grote ondernemer die zich geprofileerd heeft, en vervolgens gevallen is. Het roept allerlei gevoelens op bij de media en het publiek.”
Voor heel veel andere faillissementen geldt dat niet, zegt De Jong. “Deze week werd bijvoorbeeld breed uitgemeten dat Kroymans de fiscus ruim € 50 miljoen schuldig is, terwijl het om maar liefst zestig vennootschappen gaat. Wat dat betreft wijkt dit faillissement helemaal niet af van andere faillissementen.”