Het is inmiddels een bekend riedeltje: de Nederlandse Vereniging van Makelaars die moord en brand schreeuwt omdat de politiek mogelijk voorstellen omarmt om koopaktes voortaan verplicht bij de notaris te laten opstellen. De vereniging werpt zich op als hoeder van het liberalisme en de vrije consumentenkeus. Maar wat is er eigenlijk op tegen? Het recht om geen notaris te hoeven gebruiken is blijkbaar heilig.
De discussie is niet nieuw. Begin dit jaar beloofde de vereniging al met een tegenlobby te komen om de “lang gekoesterde wens van het notariaat – een monopolie op koopakten” dwars te bomen. Eerder maakte de vereniging korte metten met het evaluatierapport over de Wet koop onroerende zaken van een onderzoekscommissie onder leiding van Nora van Oostrom van het Molengraaf instituut. Ditmaal is de steen des aanstoots een nieuw rapport van een onderzoeksteam dat in opdracht van Justitie de wet heeft geëvalueerd met daarin opgenomen de notarieel verplichte koopakte. Dat team ziet dat wel zitten.
De makelaars niet: “Wij hebben niets tegen het opmaken van een koopakte voor onroerende zaken door een notaris, maar vinden ook dat een consument hiertoe niet gedwongen moet worden. Hij moet vrij zijn om deze keuze zelf te bepalen. Het past niet in een liberale visie,” aldus de NVM in een persbericht dat gisteren werd gepubliceerd.
De consument zou de dupe zijn. “Omdat het oorspronkelijke doel van de wet – bescherming van de particuliere koper van een woning – naar de achtergrond verdwijnt, dreigen steeds meer partijen de dupe te worden van de notariële expansiedrift.”
De KNB zag dat anders en liet eerder dit jaar weten dat de meest vakkundige de akte moet opstellen. Notarissen repareren nu al veel in de aktes en de consument wordt zo ook beter bescherm vond de beroepsorganisatie. Bovendien zou fraude beter bestreden worden omdat de notaris zo vroeg in het koopproces zijn diensten kan weigeren als er iets niet in de haak is. Zeker geen steun in de rug voor een wanhopig notariaat in moeilijkheden zoals de NVM dacht. Alleen verplaatsing van werk.
Tussen het gejeremieer van de NVM door wordt niet echt duidelijk waarom ze nou tegen de plannen zijn. Een echt eigenbelang wordt niet genoemd. Het lijkt alsof de NVM op de stoel van de consumentenbond is gaan zitten. De NVM is bang voor het recht om zonder notaris een akte op te stellen: “Niet alleen consumenten, maar ook overheidsorganen en professionele partijen als advocaten, projectontwikkelaars etc. dreigen het recht te verliezen om zonder tussenkomst van een notaris een koopakte op te maken.”