De Zweedse telecomgigant Ericsson dankt zijn naam aan uitvinder Lars-Magnus Ericsson die als pionier in de telefonie het bedrijf in 1876 oprichtte. Inmiddels is het bedrijf met meer dan 92.000 werknemers actief in 180 landen, en gaat 40% van al het mobiele telefoonverkeer wereldwijd via netwerken van Ericsson. De Nederlandse vestiging van Ericsson bevindt zich op een onverwachte locatie: een uitgestrekt en parkachtig terrein in Rijen, tussen Breda en Tilburg. We spraken met Ted Hermans, Head of Legal Affairs voor de regio Western & Central Europe: hij zegt dat het panel van advocatenkantoren, nu bestaande uit vijftien, in omvang zal worden teruggebracht.
Door Peter Milders, Voxius
De onderneming onderscheidt drie activiteiten: Networks, Multimedia en Services. Kort gezegd komt het neer op de ontwikkeling, productie, levering en implementatie van hardware en software voor telecom- en multimedianetwerken en -diensten, het beheren van netwerken voor klanten (waaronder telecomoperators) die deze activiteit niet tot hun core business rekenen en advisering op al deze gebieden. Ook participeert Ericsson in een aantal joint ventures, waarvan Sony Ericsson als producent van telefoontoestellen de bekendste is.
De Nederlandse vestiging van Ericsson bevindt zich op een onverwachte locatie: een uitgestrekt en parkachtig terrein in Rijen, tussen Breda en Tilburg (deel van de gemeente Gilze-Rijen). Op dit terrein staan tussen het groen gebouwen uit verschillende periodes van de 20ste eeuw, met als oudste een productiehal en een directeurswoning uit 1907. Ted Hermans, Head of Legal Affairs voor de regio Western & Central Europe, legt uit: “Dit is de eerste vestiging van Ericsson buiten Zweden. Nou ja, eigenlijk was dat St. Petersburg, maar die vestiging werd na de revolutie van 1917 gesloten. Nu is die overigens wel weer open.”
Wie verwacht in de ontvangsthal van het kantoor van Ericsson de modernste snufjes aan te treffen komt bedrogen uit; slechts een antieke houten telefooncentrale en een display met telefoontoestellen biedt de bezoeker inzicht in de activiteiten van het bedrijf. Voor high tech moet men in de aparte demoruimte en (helaas) in het luchtruim boven het Ericsson-terrein zijn: met denderend geraas maken daar de Apaches en Chinooks van de nabijgelegen helikopterbasis Gilze-Rijen op geringe hoogte hun oefenrondjes.
De structuur
Het concern heeft zijn wereldwijde activiteiten geografisch opgeknipt in tien regio’s. Nederland is onderdeel van de regio Western & Central Europe, waarin zestien landen zijn ondergebracht. De lijn Engeland, België, Luxemburg, Zwitserland, Kroatië en Bosnië en Herzegovina vormt de zuidgrens van die regio. Ted Hermans glimlacht: “Onze regio wordt binnen het bedrijf aangeduid met de ‘beer belt’, de regio ten zuiden van ons heet de ‘wine belt’, dat houdt het overzichtelijk.”
Overigens neemt Nederland een bijzondere plaats in binnen de regio; in Nederland werkt 11% van het personeel in deze regio, en wordt circa 15% van de omzet behaald. Hermans denkt dat dit onder meer te maken heeft met de lange geschiedenis van Ericsson in dit land.
De regio’s werken met een grote mate van zelfstandigheid bijvoorbeeld op het gebied van het ontwikkelen van diensten en het doen van overnames. R&D en productstrategie worden echter voor het gehele concern centraal vanuit Zweden aangestuurd. Een regio wordt geleid door een Head of Region.
Legal Affairs
Ted Hermans leidt als Head of Legal Affairs de juristen binnen de regio Western & Central Europe. Deze juristen zijn ondergebracht in twee legal teams: Legal Team West & Central Europe (zeven juristen en een director trade compliance) en het Legal Team UK & Ireland (vier juristen in Guildford en Dublin). Van het Legal Team West & Central Europe werken twee juristen in Rijen: Tom de Wit (ex-AKD, ex-Banning) en de Amerikaan Andrew Buscher. De anderen zijn Duitse, Oostenrijkse en Hongaarse juristen die opereren vanuit respectievelijk Düsseldorf, Wenen en Boedapest.
Ook de trade compliance director Jan Spooren zetelt in Rijen. Spooren is geen jurist, maar heeft een technische achtergrond. De twee genoemde Legal teams rapporteren direct aan Ted Hermans. Daarnaast zijn er binnen de regio nog drie legal teams die functioneel aan hem rapporteren, maar waarvoor hij geen lijnverantwoordelijkheid heeft: het team van Ericsson TV in Southampton (drie juristen), het team van de Solution Area Billing & Customer Care in Frankfurt (twee juristen) en Ericsson Nicola Tesla in Kroatië (vier juristen), een deels beursgenoteerde onderneming, waarvan Ericsson 49% van de geplaatste aandelen bezit. Deze drie teams ondersteunen vooral Research and Development.
Practice area
De twee teams die in de lijn aan Hermans rapporteren, behandelen alle voorkomende juridische zaken in de regio, inclusief het arbeidsrecht. Daarbij concentreren Tom de Wit en Andrew Buscher zich vooral op de Benelux. Iedere jurist heeft naast zijn brede algemene praktijk ook een eigen ‘practice area’. Tom de Wit heeft in dat verband een bijzondere kennis van dataprotectie. Andrew Buscher, die veelal vanuit het kantoor in Brussel werkt, is gespecialiseerd in het mededingingsrecht en outsourcing.
De positie van trade compliance director Jan Spooren is een bijzondere: hij behandelt voor de gehele regio zaken die betrekking hebben op bijvoorbeeld toezichtwetgeving, de anti-terrorist screening en de verschillende boycotregelingen.
Ted Hermans vertelt dat hij al ruim 25 jaar als bedrijfsjurist werkt. Tijdens het maken van zijn afstudeerscriptie met een IT-rechtelijk onderwerp, liep hij al mee bij Ericsson Information Systems. Hermans: “Ik was nog niet eens afgestudeerd maar werd al meteen als volwaardig jurist mee op pad gestuurd met de verkoopmanagers, en tijdens mijn stage werd mij een baan aangeboden met als ontbindende voorwaarde het niet binnen een bepaalde tijd mijn meesterstitel behalen. De afstudeerscriptie moest dus in de avonduren geschreven worden.”
Dit Ericsson-bedrijf werd oveuigens in 1988 verkocht aan Nokia, waarvoor Hermans twee jaar heeft gewerkt. Vervolgens trad hij in dienst bij het software en IT-servicesbedrijf RAET, dat later werd overgenomen door Getronics. Hier werd hij hoofd van de juridische afdeling. In 1998 trad hij (weer) in dienst van Ericsson, en wel als Hoofd Juridische Zaken Benelux.
Rapportagelijnen en kennisuitwisseling
De elf juristen van de teams West & Central Europe en UK & Ireland en de director trade compliance rapporteren direct aan Hermans. Hij geeft aan dat hij eenmaal per maand een bijeenkomst of een tele-/video-conference heeft met elk team. Daarin worden de lopende zaken doorgenomen en kan kennis worden uitgewisseld.
Daarnaast komen de teams driemaal per jaar gedurende twee dagen bijeen om zaken door te nemen en opgedane kennis uit te wisselen. De juristen in de teams rapporteren ook maandelijks schriftelijk de bijzondere lopende zaken aan Hermans. Hij verwerkt deze op zijn beurt in zijn ‘monthly report’ dat hij zendt naar de General Counsel in Zweden en naar het Regional Leadership Team.
Ted Hermans zit zowel in het Regional Leadership Team als in het Global Legal Leadership Team. Het eerste team wordt gevormd door de leidende functionarissen van de verschillende business units en stafafdelingen in de regio. Dit team komt meestal in Guildford bijeen, omdat de Head of Region, de CFO en het hoofd Human Resources van de regio daar kantoor houden. Hermans: “Het is erg nuttig om in dit team te zitten want dat geeft mij een zeer goed inzicht in de business van het bedrijf; zo kunnen wij snel inspelen op nieuwe ontwikkelingen en kan in een vroeg stadium vanuit juridisch perspectief worden bijgestuurd. Dat is voor ons als juristen van groot belang, omdat wij heel dicht op de business werken.”
Het Legal Leadership Team wordt gevormd door de tien Heads of Legal Affairs van de verschillende regio’s, en een aantal juristen van het hoofdkantoor in Stockholm, waar 32 juristen werken, met Nina MacPherson als General Counsel. Door zijn vele verantwoordelijkheden vertoeft Ted Hermans ongeveer de helft van zijn tijd in het buitenland.
Buitenbeentjes in de werkzaamheden van Ted Hermans zijn zijn positie als (tweede) bestuurder van Ericsson Telecommunicatie B.V. in Nederland en in de Aufsichtsrat (Raad van Commissarissen) van de Duitse Ericsson vennootschap. Deze ‘Aufsichtsrat’ bestaat uit niet minder dan twaalf personen, een gevolg van de Duitse wetgeving die bepaalt dat een dergelijk orgaan dient te bestaan uit vertegenwoordigers van de aandeelhouders, van de werknemers en van de vakbonden.
Preferred suppliers
Op dit moment wordt met vijftien advocatenkantoren gewerkt. Teveel volgens Hermans, dit aantal zal worden teruggebracht. Voor juridische aangelegenheden die wereldwijd spelen wordt vanuit Zweden vooral gewerkt met Bird & Bird. Ook in Nederland en Engeland wordt regelmatig met Bird & Bird gewerkt: in Nederland met Jeroen van der Lee (IT, outsourcing), Pauline Kuipers (mededinging), Marjolein Geus (telecom) en Gerrit-Jan Zwemme (telecom regulatory).
Voor het arbeidsrecht in Nederland gaat men meestal te rade bij Mark Diebels van het kleine Tilburgse kantoor KZO Advocaten. In Duitsland is dat Luther (Thomas Thees), een kantoor met meerdere vestigingen in Duitsland. Ook het Duitse topkantoor Hengeler Müller adviseert Ericsson, vooral op het gebied van het mededingings- en vennootschapsrecht (Klaus-Dieter Stephan en Markus Roehrig).
Verder wordt op dit moment gewerkt aan een overname in Polen; het team in Boedapest begeleidt deze overname, waarbij men wordt geadviseerd door Deloitte Legal. Verder werkt men nogal eens met Rob Sumroy (telecom en outsourcing) van het Londense kantoor Slaughter & May.
Maar, zegt Hermans, het streven blijft om zoveel mogelijk werk zelf in huis te doen, dit is beleid binnen Legal Affairs. Helemaal in de hand hebben kun je het niet volgens hem, vooral in IP-litigation wordt de wereld harder en neemt het aantal zaken toe. Overigens worden die zaken vooral vanuit Zweden begeleid omdat IP een centraal aangestuurd onderwerp is. De juristen in de regio’s worden daarbij wel ingeschakeld indien de zaken bij de rechtscolleges binnen de regio vallen. Zo lopen op dit moment rechtszaken van Ericsson in Duitsland en Engeland tegen een concurrent wegens patentinbreuk.
Kennisontwikkeling en opleiding
Iedere jurist heeft een persoonlijk ontwikkelingsplan. Tweemaal per jaar spreekt Hermans daarover met ieder van hen in het kader van het individual performance-gesprek. In eerste gesprek wordt vastgesteld welke opleidingsbehoefte de jurist heeft en in het tweede gesprek wordt besproken wat de ervaringen zijn met de acties die uit het eerste gesprek volgden. In Nederland wordt vaak aangesloten bij het opleidingspuntensysteem van de advocatuur.
Het volgen van de Beroepsopleiding voor Bedrijfsjuristen (SBB) en de Grotius-opleidingen wordt ook gestimuleerd. Ted Hermans is erg enthousiast over een kennissysteem via internet waarvan de Engelse juristen gebruikmaken: de Practical Law Company bevat literatuur, jurisprudentie en wetgeving, en biedt opleidingen aan die via internet gevolgd kunnen worden waarna, ook via internet, examens kunnen worden gedaan die de zogenaamde CPD punten verlenen.
En zoals hiervoor al gezegd, veel kennis wordt uitgewisseld tussen de juristen onderling. En niet in de laatste plaats is Ted Hermans een warm voorstander van netwerken voor juristen, zoals het in 2010 opgerichte genootschap Legal Leadership Zuidoost-Nederland, waarin de General Counsels van de bedrijven in Noord-Brabant en Limburg ontwikkelingen op juridisch gebied met elkaar bespreken.