Neurologie rukt op in de rechtszaal. Vorige maand diende advocaat David Zevin uit Brooklyn New York een brainscan in als bewijs in een civiele zaak. Die scan moest bewijzen dat een cruciale getuige de waarheid vertelt, schrijft tech-magazine Wired. Het zou een novum met verstrekkende gevolgen zijn. Levert een scan “independent, scientific validation that someone is telling the truth”?
De zaak betreft een gevalletje welles – nietes tussen een cliënte van Zevin en een bedrijf waar ze een seksuele intimidatie-klacht tegen indiende. Na het indienen van de klacht zou de vrouw geen interessante opdrachten meer krijgen van het bedrijf. Een medewerker van het bedrijf hoorde zijn supervisor zeggen dat de vrouw vanwege de klacht geen werk meer zou krijgen. Deze supervisor ontkent de gewraakte uitspraak.
Een brainscan leek de advocaat de enige manier om de patstelling te doorbreken. Hij liet de fMRI scan maken van de hersenen van de medewerker door de brainscanners van Cephos. Dat bedrijf levert naar eigen zeggen “independent, scientific validation that someone is telling the truth”.
Het werkt zo: een apparaat bekijkt waar zuurstofrijk bloed in de hersenen naartoe stroomt. Als iemand liegt, dan gaat er meer bloed naar de ventrolaterale gebieden van de prefrontale cortex, bleek uit onderzoek. Nauwkeurigheid is volgens enkele studies 76 tot 90%. Niet genoeg in een individueel geval, vinden onafhankelijke neurologen. Ook de rechter zag er niets in, en achtte het bewijsstuk niet toelaatbaar.
De neurologie vind langzaamaan zijn weg naar de rechtszaal. In deze zaak haalde het neurobewijs het niet, maar wel zijn er eerder fMRI scans als bewijs toegelaten en meegenomen in het vonnis. Een scan van de hersenen van een individu als bewijs dat er gelogen of de waarheid vertelt werd, is nog niet eerder toegelaten.
Momenteel hengelen twee neuroscanbedrijven – als leveranciers van de keiharde waarheid – naar de gunsten van de juridische wereld. Juridische experts zijn nog sterk verdeeld over de vraag of dit soort bewijs in de rechtszaal gebruikt mag worden.